Jak zachować się w sądzie podczas rozprawy. Na salę rozpraw wchodzimy po wywołaniu sprawy. Jako powód lub wnioskodawca siądziesz po prawej stronie Sądu, jako pozwany po lewej. Jeśli nie wiesz, po której stronie usiąść, Sąd powinien pokierować Cię na odpowiednią stronę Sali. Sąd zakomunikuje, iż otwiera przewód sądowy. Jak zatem widać, już same polubowne ustalenia w toku mediacji stanowią podstawę do określonego działania ze strony organu administracyjnego. Dopiero w sytuacji, gdy postępowanie mediacyjne nie zakończy się sukcesem, sprawa ponownie trafia do rozpoznania przez sąd, który wydaje w tym zakresie wyrok. Mediacja a możliwość zaskarżenia W przypadku, w którym uczestnicy kolizji nie mogą dojść do porozumienia co do przebiegu wydarzeń i tego, kto w danej sytuacji zawinił, konieczne będzie wezwanie policji, która sporządzi stosowny protokół i ustali sprawcę. Oczywiście ustalenia policji nie są nigdy ostateczne i sprawa zawsze może mieć swój finał w sądzie. Jak zachować się w sądzie? Weekend to czas odpoczynku. Serfując po internecie trafiłam na na bardzo ciekawy artykuł: Savoir-vivre na sali sądowej. To napisany w przystępny sposób mini poradnik jak zachować się w sądzie będąc wezwanym na świadka w sprawie. Warto przeczytać. . O co pyta sąd na rozprawie rozwodowej? Ile to potrwa? Co, jeśli małżonkowie posiadają dzieci? To tylko niektóre z pytań, które mnożą się w głowach pary planującej rozwód. Choć to wydarzenie pełne negatywnych emocji, to można zmniejszyć stres – przygotuj się do rozprawy, tak żeby nic Cię nie zaskoczyło. Wyjaśniamy wszystkie najważniejsze kwestie na temat tego, jak wygląda sprawa rozwodowa. Jak wygląda rozwód – najważniejsze informacje Od momentu złożenia pozwu aż do uzyskania wyroku rozwodowego mija zwykle kilka miesięcy. Jeśli małżonkowie mają dużo kwestii spornych dotyczących winy za rozpad małżeństwa czy wychowania wspólnych dzieci, to postępowanie rozwodowe może przeciągnąć się do kilku lat. Poniżej wyjaśniamy, co składa się na cały ten proces. 1. Pozew rozwodowy Sprawa rozwodowa jest inicjowana przez pozew o rozwód – pismo procesowe, w którym należy zawrzeć swoje żądania i ich uzasadnienie. Oprócz tego najważniejszego, czyli żądania rozwiązania małżeństwa, w pozwie rozwodowym możemy również domagać się: orzeczenia o winie drugiego małżonka, uregulowania kwestii władzy rodzicielskiej, alimentów i kontaktów z dzieckiem, podziału majątku czy eksmisji małżonka ze wspólnego mieszkania. Z adwokatem skontaktuj się jeszcze przed wniesieniem pozwu – prawidłowe wypełnienie pisma procesowego bez prawniczej wiedzy nie jest dobrym rozwiązaniem. 2. Jak złożyć pozew o rozwód? Pozwy o rozwód rozpatruje sąd okręgowy – należy więc złożyć pismo i załączniki w dwóch egzemplarzach do sądu w okręgu ostatniego wspólnego miejsca zamieszkania, jeśli jeden z małżonków nadal w nim mieszka. Jeśli nie, to składasz pozew w swoim sądzie okręgowym. W momencie złożenia pozwu będziesz musiał(a) zapłacić 600 zł, które później odzyskasz w części (rozwód bez orzekania o winie) albo w całości (wina drugiego małżonka), chyba że to Ciebie sąd uzna za winną/winnego rozpadu małżeństwa. Pamiętaj, aby dodatkowy egzemplarz pozwu i kopię załączników zachować dla siebie, aby była jasność co do tego, jakie dokumenty i o jakiej treści zostały złożone do sądu. 3. Rozprawa sądowa – o co pyta sąd? Pytania, które pojawiają się na każdej sprawie rozwodowej, dotyczą przede wszystkim tego, czy decyzja o zakończeniu pożycia małżeńskiego jest ostateczna, czy małżonków nie łączy już więź emocjonalna (przestali się kochać), ekonomiczna (nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego) i fizyczna (przestali współżyć). Sąd poruszy również kwestię wspólnych małoletnich dzieci i wpływu rozwodu na ich życie. Oprócz tego każdy małżonek powinien przedstawić swoje wykształcenie, zawód, zarobki itp. Sąd może stwierdzić, że uratowanie małżeństwa jest możliwe, bo nie nastąpił zupełny rozkład pożycia małżeńskiego i zaproponować małżonkom mediacje. Para nie musi jednak wyrażać zgody na takie spotkania. 4. Sprawa rozwodowa – jak się zachować? Wizyta w sądzie jest dla znacznej większości osób wydarzeniem stresującym. Wynika to przede wszystkim z tego, że nie wiemy, co nas tam czeka. Przedstawiamy więc najważniejsze informacje: Obecność – powód i pozwany w sprawie rozwodowej muszą się stawić w sądzie na rozprawie, ale jeśli jest to niemożliwe, poinformuj sąd, że w Twoim imieniu pojawi się pełnomocnik (adwokat). Co zabrać – weź dokument tożsamości, najlepiej dowód osobisty. Sala rozpraw – w zawiadomieniu znajdziesz oznaczenie sali, w której odbędzie się rozprawa rozwodowa, a w razie problemu pomoże Ci pracownik biura obsługi sądu. Na drzwiach sali znajduje się wokanda, czyli lista spraw na dany dzień – sprawdź, czy jest tam Twój rozwód. Uczestnicy – na początku na salę wchodzą małżonkowie, pełnomocnicy stron i powołani świadkowie, którzy po odczytaniu swoich nazwisk udają się z powrotem na korytarz i czekają na wywołanie. Maniery – w swoich wypowiedziach używaj zwrotu „wysoki sądzie”, zrezygnuj z wulgaryzmów, nikogo nie obrażaj i nie daj się ponieść emocjom. Pełnomocnik – oprócz tego, że może wystąpić w Twoim imieniu, jeśli nie pojawisz się na rozprawie, to może też przemawiać za Ciebie, nawet jeśli jesteś obecna/-y na sali rozpraw. Jak uzyskać rozwód na pierwszej rozprawie? Najszybszy rozwód na jednej rozprawie jest możliwy, gdy strony nie mają wspólnych małoletnich dzieci, nie żądają orzekania o winie ani podziału majątku i gdy sąd nie musi regulować kwestii miejsca zamieszkiwania rozwiedzionej pary. Kluczowe jest porozumienie małżonków, którzy przed rozwodem powinni wspólnie ustalić, że doszło do pełnego i nieodwracalnego rozkładu pożycia. Szybki rozwód – para mająca wspólne małoletnie dzieci Jeśli małżonkowie posiadają małoletnie dzieci, to sąd w wyroku rozwodowym orzeka nie tylko o rozwiązaniu małżeństwa, ale także o losie pociech. Żeby ułatwić mu podjęcie decyzji, a co za tym idzie – dostać szybki i bezproblemowy rozwód – najlepiej spisać tzw. porozumienie rodzicielskie. Dokument jest tworzony w obecności adwokata, z którym małżonkowie regulują wszystkie kwestie związane z pociechami i nie muszą ustalać ich podczas sprawy rozwodowej. W porozumieniu zapisuje się informacje o władzy rodzicielskiej, miejscu zamieszkania dzieci, kontaktach z rodzicami oraz alimentach. Sąd może wówczas ograniczyć postępowanie dowodowe do przesłuchania stron (rodziców) i jednego świadka, który potwierdzi ich zeznania. Niestety rozprawa rozwodowa nie zawsze może odbyć się szybko i bezboleśnie, jeśli mąż i żona nie są zgodni w temacie winy za rozpad związku albo wychowania dzieci. Wtedy konieczne jest dłuższe postępowanie dowodowe, które rozstrzygnie kwestie związane z życiem dzieci, kiedy już dojdzie do orzeczenia rozwodu. Sprawa rozwodowa – postępowanie dowodowe i przesłuchanie świadków Na rozprawie rozwodowej sąd zajmuje się nie tylko przesłuchaniem stron i świadków, ale także rozpatrzeniem dowodów. To, ile trwa sprawa rozwodowa, w takim przypadku zależy od stanowisk obu stron, ilości i siły ich dowodów oraz liczby świadków. Rozwodząc się za porozumieniem stron, wystarczy złożenie odpisu aktu małżeństwa i przesłuchanie obojgu małżonków. W sprawach rozwodowych z orzekaniem o winie nie jest już tak prosto. Orzeczenie o winie na rozprawie rozwodowej Jeśli jeden z małżonków nie zgodzi się na rozwód bez orzekania o winie, musi przygotować dowody, które potwierdzą jego wersję wydarzeń. Orzeczenie o winie leży najczęściej w interesie tego z małżonków, który chciałby domagać się alimentów od małżonka winnego. Żeby w wyroku orzekającym rozwód znalazła się informacja o winie, trzeba przedstawić stosowne dowody, np. wiadomości, zdjęcia, nagrania, dokumenty – wszystko, co przemawia na niekorzyść drugiego małżonka. Twój adwokat pomoże Ci skompletować dobry materiał dowodowy. Możesz także powołać świadków, którzy potwierdzą Twoją wersję wydarzeń. Uregulowanie spornych kwestii dotyczących dzieci Jeśli małżonkowie nie uregulują władzy rodzicielskiej, kontaktów z małoletnimi dziećmi i ponoszenia kosztów utrzymania dziecka we własnym zakresie, sąd zrobi to w wyroku orzekającym rozwód. Przedtem jednak konieczne będzie postępowanie dowodowe na podstawie dowodów materialnych i przesłuchań stron oraz powołanych świadków. Ponadto sąd może przesłuchać dziecko jako świadka, jeśli ukończyło 17 lat albo porozmawiać z nim poza salą rozpraw. Kolejny dowód to wywiad środowiskowy wykonany przez biegłych. FAQ 1. Ile trwa rozprawa rozwodowa?W przypadku rozwodu bez orzekania o winie i bez małoletnich dzieci można rozwiązać małżeństwo już na pierwszej rozprawie, która potrwa nawet mniej niż godzinę. Jeśli małżonkowie nie są zgodni, postępowanie jest tym dłuższe, im więcej kwestii spornych, dowodów i zeznań świadków. 2. Jak wygląda sprawa rozwodowa za porozumieniem stron?To zależy od sprawy – czasami procedury sądowe trwają nawet wiele miesięcy, dlatego warto zadbać o Żeby doszło do bezproblemowego uznania powództwa, małżonek pozwany musi zgodzić się z żądaniem rozwodu. Sąd pyta strony, czy i z jakich powodów doszło do trwałego i zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego. Przesłuchanie świadków nie jest konieczne, jeśli para jest zgodna, a nie ma wspólnych małoletnich dzieci. 3. Sprawa rozwodowa – opłaty sądoweNiepłacenie alimentów to przestępstwo. Jeśli komornik potwierdzi, że egzekucja środków od dłużnika okazała się Procedura rozwodowa rozpoczyna się po złożeniu opłaty sądowej w wysokości 600 zł. W przypadku rozwodu za porozumieniem stron sąd oddaje powodowi połowę kosztów, a kolejne 150 zł oddaje mu pozwany. W przypadku rozwodu z orzekaniem o winie sąd obciąży całością opłaty małżonka uznanego za wyłącznie winnego rozpadu małżeństwa. Zanim udzielimy odpowiedzi napytanie „Jak zachować się w sądzie?”, „Co mogę, a czego nie mogę mając do czynienia z wymiarem sprawiedliwości?”, „Czego robić na Sali sądowej absolutnie nie powinniśmy?”, w pierwszej kolejności odpowiemy na pytanie sprecyzowane poniżej, tj.: Kto może uczestniczyć na rozprawie? Na pewno na rozprawie może uczestniczyć strona procesu, przy czym inaczej definiowane są strony w postępowaniu cywilnym, a inaczej w postępowaniu karnym, zatem w postępowaniu cywilnym stroną pozostaje powód (osoba, która złożyła pozew/wniosek) oraz, po stronie przeciwnej, pozwany (osoba, przeciwko której złożono pozew/wniosek). W postępowaniu karnym natomiast stroną będzie osoba oskarżona, która w zależności od etapu procesu wystąpi w charakterze osoby podejrzanej, podejrzanego, oskarżonego, skazanego oraz uniewinnionego. Stroną w postępowaniu karnym będzie również oskarżyciel, który może wystąpić w charakterze oskarżyciela publicznego, oskarżyciela prywatnego lub oskarżyciela posiłkowego. Publiczność uczestniczy wyłącznie w rozprawie o charakterze jawnym Wstęp na salę rozpraw mają również osoby, które zasiadają w charakterze publiczności. W posiedzeniu jawnym, jako publiczność, może uczestniczyć wyłącznie osoba pełnoletnia oraz nieuzbrojona. Osoba małoletnia będzie mogła uczestniczyć wyłącznie, gdy zezwoli na to sąd. Pamiętajmy, że zasadniczo publiczność może uczestniczyć wyłącznie w posiedzeniach jawnych. Sąd nawet w trakcie posiedzenia jawnego, może zarządzić, że posiedzenie odbędzie się jednak przy drzwiach zamkniętych, wówczas na Sali rozpraw będą mogły być obecne wyłącznie strony, interwenci uboczni, ich przedstawiciele ustawowi i pełnomocnicy, prokurator oraz osoby godne zaufania – po dwie każdej ze stron. O mały włos zapomnielibyśmy o świadku – świadek oczywiście również może być obecny w toku rozprawy, przy czym w zawiadomieniu będzie dokładnie wyszczególniona informacja w jakim charakterze stawi się obywatel, w jaki dzień, o której godzinie oraz w jakim miejscu. Wchodzą na salę dopiero po wywołaniu sprawy i siadają w ławach naprzeciwko sędziego, czekając aż będzie czas na zadanie pytania świadkom. Na rozprawę sądową, o ile nie jesteśmy publicznością, powinniśmy przyjść przygotowani Wiedząc, że mamy rozprawę w Sądzie przede wszystkim powinniśmy się na nią stawić. Nie należy się niczego obawiać, bo sprawy obejmują najróżniejszą tematykę z każdej dziedziny naszego życia i jak wiadomo każdemu mogą się zdarzyć różne koleje losu. Dla Sądu nieobecność na postępowaniu sądowym to chleb powszedni. Jeżeli otrzymaliśmy wezewanie na rozprawę, dokładnie przeczytajmy treść wezwania Jeśli jesteśmy zainteresowani i jesteśmy jednym z uczestników procesu w danym postępowaniu przysługuje nam prawo zapoznawania się z aktami spraw, w tym celu można wcześniej skontaktować się z sekretariatem wyznaczonego wydziału sądu i zamówić akta sprawy do czytelni. Uprawnienia takiego nie posiada świadek. Pamiętajmy, że każda osoba, która otrzyma wezwanie do sądu, powinna przeczytać z uwagą, albowiem są tam najczęściej zamieszczone kluczowe informacje, dotyczące charakteru wezwania, czas, miejsce, czasem również, w przypadku świadków również konsekwencje niestawiennictwa. Jeżeli z określonych względów nie możemy stawić się na otrzymane wezwanie, zawsze musimy usprawiedliwić swoją nieobecność. Pismo takie, zawierające wyjaśnienia powinniśmy wysłać niezwłocznie. Na rozprawę koniecznie musimy zabrać dowód osobisty w celu potwierdzenia przed sądem tożsamości Ważne abyśmy przyszli przygotowani: musimy posiadać przy sobie dowód tożsamości oraz w razie czego zawiadomienie o rozprawie po to, by mieć dane dotyczące rozprawy. Musimy w tym miejscu pamiętać, że legitymacja szkolna, czy też prawo jazdy nie stanowią dokumentu potwierdzającego tożsamość. Warto mieć przy sobie również treść samego wezwania, aby w przypadku, gdy zapomnimy choćby numeru Sali, móc zerknąć do zawiadomienia. W przypadku osób, które lubią sporządzać notatki, warto zabrać ze sobą notatnik i długopis. Przed wejściem na salę rozpraw należy zawsze wyłączyć telefon komórkowy oraz zostawić w szatni wierzchnie ubranie Przed wejściem na salę rozpraw należy zostawić lub wyłączyć telefon i koniecznie trzeba być punktualnym. Jeśli z różnych powodów wiemy, że się spóźnimy, należy jak najszybciej zadzwonić do sekretariatu w Sądzie, podać swoje dane oraz dane rozprawy i o tym uprzedzić. Najlepiej przyjść co najmniej kwadrans wcześniej, by spokojnie znaleźć salę, na której odbędzie się rozprawa. Przy drzwiach rozpraw jest rozpiska – wokanda – na której są wyszczególnione sprawy konkretnego dnia w danej sali. Wchodząc na salę rozpraw witamy się mówiąc “dzień dobry”. Przed salą rozpraw nie rozmawiamy głośno o sprawie To bardzo ważne, abyśmy będąc przykładowo świadkiem nie rozmawiali ze stroną. Kwestia wydająca się oczywista, z praktycznego punktu widzenia adwokata oczywistą być przestaje, kiedy świadek stawia się przykładowo z pozwanym i w dosyć uporczywy i głośny sposób prowadzą dyskusje na temat sprawy. W zaistniałej sytuacji należy spodziewać się pytań ze strony sądu lub strony przeciwnej procesu, czego dotyczyła przedmiotowa rozmowa. Rozmowa świadka ze stroną procesu może budzić wątpliwości w zakresie wiarygodności zeznań świadka. Osoba wezwana do sądu musi wyglądać schludnie Istotną częścią naszej obecności jest także nasz wygląd. Nie powinno się zapominać o higienie oraz czystym, skromnym i schludnym ubiorze. Trzeba raczej zrezygnować z wyzywających bluzek czy krótkiej, obcisłej spódnicy, a panowie – z krótkich spodni lub dresu. Należy pamiętać, że do sądu zwracamy się – choćby był na co dzień naszym sąsiadem – per “Wysoki Sądzie”. Każdorazowo, gdy zostajemy przez Sąd poproszeni, wstajemy i dopiero po powstaniu odpowiadamy na pytania. Należy stać prosto, nie rozpraszać się i patrzeć tylko na sędziego. Wyjątkowo można odpowiadać siedząc np. ze względu na stan zdrowia lecz trzeba o tym poinformować Sąd. Gdy źle się poczujemy, musimy wziąć leki lub musimy napić się wody, należy poinformować o tym sędziego. W takiej sytuacji poproś sąd o zarządzenie przez niego przerwy. Bez jego zgody niedozwolone jest opuszczenie sali. Na zadawane pytania należy odpowiadać poważnie i krótkimi zdaniami bez niepotrzebnych dygresji. Nadto, jeżeli sąd ogłasza wyrok, zawsze słuchamy stojąc. To jest również jedna z nielicznych chwil, gdy sąd ogłaszając wyrok, ogłasza treść również na stojąco. Kto gdzie siada na sali rozpraw Po wejściu do salę rozpraw każdy ma swoje miejsce i bynajmniej nie są one przypadkowe. Zawsze i w każdym sądzie: Po prawej stronie sądu siada: · Powód, · Wnioskodawca, · Oskarżyciel posiłkowy, · Prokurator, · Pokrzywdzony Po lewej stronie sądu siada: · Pozwany, · Oskarżony, · Uczestnik, Konsekwencje złego zachowania na sali rozpraw, albo nieusprawiedliwionej nieobecności mogą być bolesne W razie naruszenia powagi, spokoju lub porządku czynności sądowych czy ubliżenia Sądowi lub osobom biorącym udział w sprawie, Sąd ma prawo ukarać świadka karą porządkową grzywny do wysokości dwukrotnego najniższego wynagrodzenia za pracę lub nawet karą pozbawienia wolności do 7 dni. Dobre maniery, przestrzeganie zasad i przygotowanie są zawsze przydatne, a bez wątpienia wpływają na przebieg rozprawy. Dodatkowo, w przypadku, gdy wezwany świadek nie stawi się na wezwanie sądu, sąd może wobec świadka zastosować karę pieniężną i/lub jego przymusowe doprowadzenie, a nawet areszt. Rafał Olejnik Adwokat, Partner zarządzający kancelarią Dowlegal. Wieloletni praktyk. Doradca zarządów wielu spółek, w tym spółek notowanych na giełdzie papierów wartościowych. Pasjonat ochrony interesów członków zarządu (czasem jednak stający po drugiej stronie) oraz właścicieli działalności gospodarczych, który stoi na stanowisku, że priorytetem dla każdego przedsiębiorcy powinna być konieczność ochrony tak interesu spółki, którą zarządza, jak też, a może przede wszystkim, interesu osobistego. Po pierwsze jeżeli chcesz się sądzić w polskim Sądzie, to zapomnij o tym. Daj sobie spokuj i lepiej przegrać w życiu niż mieć do czynienia z polskim Sądem. Tam siedzą nieroby i debile. Wydaje Ci się, że Cię przesłuchują i przyjmują dowody, ale oni mają swoje wytyczne od góry i mają w nosie sprawiedliwość. Jedyny wyjątek robią dla znajomych, dziw*k i złodziei, ich traktują jak swoich panów i władców. Ktoś CI powie, żeby zachowywać się tak czy tak w Sądzie ale to tylko zmieni nastwawienie w trakcie rozprawy. A wyrok jest pięć lat później średnio i nie ma to znaczenia. Olej polski Sąd i żyj spokojnie jak człowiek cywilizowany. Wizyta w sądzie jest bez wątpienia wydarzeniem stresującym, szczególnie jeśli zostałeś wezwany w charakterze świadka lub gdy jesteś stroną postępowania. Nie tylko musisz stanąć przed składem sędziowskim, ale jeszcze złożyć składne i zgodne z prawdą zeznania. Co należy zabrać ze sobą na rozprawę? Jak zwracać się do sędziego? Czy trzeba się elegancko ubrać? 1. Zawiadomienie o terminie rozprawy – i co dalej? 2. Co zabrać na rozprawę, a co lepiej zostawić w domu? 3. Przed rozprawą 4. W trakcie rozprawy 5. Składanie wyjaśnień i zeznania Zawiadomienie o terminie rozprawy – i co dalej?Zawiadomienie o terminie rozprawy otrzymasz listem poleconym. Znajdują się w nim wszystkie niezbędne informacje: data i godzina rozprawy, numer sali, adres sądu, dane stron postępowania, sygnatura sprawy. Czasami sąd wskazuje również przewidywany czas trwania rozprawy. Póki co jest to niestety rzadka praktyka. Warto wiedzieć, że nieodebranie listu nie oznacza, że nie musisz stawiać się na rozprawę. W polskim prawie obowiązuje tzw. domniemanie doręczenia. Pojęcie to oznacza, że w sytuacji, gdy list został wysłany na prawidłowy adres, mimo jego nieodebrania uznaje się, że został on doręczony prawidłowo. Pamiętaj również, że niestawienie się na rozprawie i nieusprawiedliwienie swojej nieobecności, jeśli twoja obecność była obowiązkowa, może się wiązać z nałożeniem grzywny. Jej wysokość może wynosić nawet złotych. Ponadto w przypadku uporczywego niestawiania się na rozprawę sąd może nakazać doprowadzenie przez tym, czy obecność jest obowiązkowa, czy też nie, również dowiesz się z treści zawiadomienia o rozprawie. Jednakże nawet jeśli obecność nie jest obowiązkowa, ale jesteś stroną postępowania, warto w rozprawie uczestniczyć. Jest to istotne szczególnie wtedy, gdy nie reprezentuje cię profesjonalny pełnomocnik. Wtedy masz pewność, że nic cię nie się ubrać? Restrykcyjne zasady dotyczące ubioru podczas rozprawy obowiązują jedynie sędziów, prokuratorów oraz profesjonalnych pełnomocników. Pozostali uczestnicy postępowania, w tym strony i świadkowie, powinni ubrać się czysto i schludnie. To nie musi być od razu trzyczęściowy garnitur czy garsonka. Jednakże lepiej zapomnij o krótkich spodenkach, klapkach, głębokich dekoltach czy t-shirtach z obscenicznymi rysunkami. W zupełności wystarczy koszula czy elegancki sweter. Pamiętaj o starej zasadzie "jak Cię widzą, tak Cię piszą" i zgodnie z nią przygotuj sobie garderobę na zabrać na rozprawę, a co lepiej zostawić w domu?Jeśli będziesz zeznawać, koniecznie musisz mieć ze sobą dokument tożsamości – dowód osobisty albo paszport. Bez niego sąd nie odbierze twoich wszelki wypadek warto zabrać ze sobą zawiadomienie. W stresie możesz zapomnieć chociażby numeru sali, w której odbędzie się rozprawa. Mając te informacje przy sobie, na pewno będziesz spokojniejszy. Dobrze jest wziąć ze sobą notatnik i coś do pisania (szczególnie, jeśli jesteś stroną postępowania). W trakcie rozprawy sąd może bowiem wydać postanowienie zobowiązujące na przykład do przedstawienia dodatkowych dokumentów lub uiszczenia zaliczki na biegłego. Może również wyznaczyć termin kolejnej rozprawy. Jeśli byłeś obecny na rozprawie, sąd uzna, że zostałeś prawidłowo zawiadomiony i nie będzie ci wysyłał zawiadomienia o kolejnym terminie. Ponadto w trakcie rozprawy możesz notować wszystko, co dzieje się na do sądu wiąże się z koniecznością przejścia przez bramki bezpieczeństwa. Przypominają one te, które znajdują się na lotniskach. Dlatego lepiej zostawić w domu wszystko to, co może być uznane za niebezpieczne narzędzie. Ochroniarz ma prawo zarekwirowania przedmiotów, które wydadzą mu się podejrzane. Nie zabieraj więc ze sobą: scyzoryków, noży, pilniczków, cążek, podręcznego gazu pieprzowego rozprawąUdaj się do sądu tak, by dotrzeć kilkanaście minut przed rozpoczęciem rozprawy. Dodatkowy czas przyda ci się do przejścia procedury bezpieczeństwa na bramkach, zostawienia okrycia wierzchniego w szatni (która jest obowiązkowa), znalezienia odpowiedniej sali, ewentualnej wizyty w toalecie. Pamiętaj, że rozprawa może trwać nawet kilka godzin bez już znajdziesz odpowiednią salę, upewnij się, że twoja rozprawa odbędzie się właśnie w niej. Na drzwiach sali lub w ich pobliżu znajduje się wokanda. Jest to lista spraw, które odbędą się w tej sali, tego dnia. Czasem wokanda ma postać papierową, a czasem elektroniczną. Na wokandzie papierowej rozprawy odbywające się przed twoją mogą być przekreślone. To znaczy, że rozprawy te już się zaczęły (a te jeszcze wcześniejsze – zakończyły). W ten sposób możesz się zorientować, czy jest opóźnienie w wywoływaniu rozpraw. Jeśli np. jest godzina 12:00, a nie jest jeszcze przekreślona sprawa z godziny 11:00, oznacza to, że opóźnienie wynosi minimum twoja sprawa jeszcze się nie rozpoczęła, nie pukaj, a tym bardziej nie wchodź na salę. Usiądź i cierpliwie czekaj na wywołanie. Upewnij się, że masz wyłączony telefon. Wywołanie może się odbywać przez głośniki. Częściej jednak z sali wychodzi protokolant, który po prostu informuje, jaka sprawa teraz się rozpocznie. Jeśli wywołano twoją sprawę, możesz wejść na salę trakcie rozprawyWchodzisz na salę i co dalej? W zależności od tego, w jakim charakterze występujesz w danej sprawie, musisz zająć odpowiednie miejsce. Z prawej strony składu sędziowskiego siadają:pokrzywdzony,oskarżyciel posiłkowy,prokurator,powód, z lewej strony jest miejsce dla:oskarżonego,pozwanego,uczestników siadają na ławach dla publiczności, znajdujących się naprzeciwko stołu sędziowskiego. Sąd otwiera rozprawę i najpierw sprawdza listę obecności. Następnie prosi świadków o opuszczenie sali. Protokolant będzie ich wzywał po kolei na salę w celu składania o podstawowej zasadzie obowiązującej podczas rozprawy - siadasz wtedy, gdy sąd wyraźnie to zakomunikuje. Zawsze, gdy zwracasz się do sądu lub gdy sąd zwraca się do ciebie, powinieneś stać. Wstać należy również wtedy, gdy sąd wchodzi na salę lub ją opuszcza. Stoimy również przy ogłoszeniu wyroku (siadamy, gdy są przedstawia tak zwane ustne motywy rozstrzygnięcia, czyli uzasadnienie wyroku). Stać należy również podczas odbierania przyrzeczenia od wyjaśnień i zeznaniaŚwiadkowie oraz strony w trakcie składania wyjaśnień i zeznań zajmują miejsce za barierką. Przypomina ona swym wyglądem szkolną katedrę, jest umiejscowiona na wprost ławy sędziowskiej i między ławami dla stron postępowania. Na początku sąd zada ci podstawowe pytania o imię i nazwisko, wiek, wykonywany zawód oraz pokrewieństwo względem stron postępowania. Następnie poucza o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań, ewentualnie o możliwości odmowy ich składania. Następnie zadaje ogólne pytanie: "co wiadomo pani/panu w sprawie?". Po luźnej wypowiedzi przychodzi moment na pytania. Niezależnie od tego, kto je zadaje, zawsze zwracaj się bezpośrednio do sądu, słowami "Wysoki Sądzie", lub "Proszę Sądu".Większość spraw cywilnych jest nagrywana za pomocą urządzeń rejestrujących obraz i dźwięk. Jest to o tyle komfortowe, że protokolant, sporządzający protokół z rozprawy, nie musi notować każdego wypowiadanego przez ciebie słowa. Sporządza jedynie tzw. protokół skrócony, w którym odnotowuje się najważniejsze elementy wypowiedzi. Jeśli rozprawa nie jest nagrywana, w protokole musi się znaleźć cała twoja wypowiedź. Dlatego ważne jest, by mówić wolno, płynnie i wyraźnie, żeby protokolant nadążał z zeznaniach świadek najczęściej może już opuścić salę i budynek sądu. Czasem jednak sąd prosi świadka o pozostanie na sali rozpraw, żeby uniemożliwić kontakt z pozostałymi świadkami czekającymi na złożenie przesłuchaniu wszystkich świadków i strony sąd zamyka rozprawę. W tym momencie, jeśli nie wszystko zostało dostatecznie wyjaśnione, może podać termin następnej rozprawy. Jak pisałam wyżej, stronom obecnym na sali nie zostanie wysłane odrębne zawiadomienie o kolejnym terminie, dlatego datę tę należy zanotować. Jeśli sprawa została dostatecznie wyjaśniona, sąd zamyka przewód sądowy i udziela głosu stronom. Następnie może od razu ogłosić wyrok albo odroczyć jego ogłoszenie. Wraz z wyrokiem sąd prezentuje tak zwane ustne motywy rozstrzygnięcia. Sędzia mówi wtedy swoimi słowami, jakie dowody oraz jakie przepisy prawa doprowadziły do takiego, a nie innego zakończenia postępowania. Orzeka również o kosztach postępowania.

jak się zachować w sądzie